Là một người đã có thời học toán rất giỏi, nhạc sĩ tài hoa Phó Đức Phương “bật mí”: Môn Toán là một môn rất ưa phong cách tài tử, nhưng phải là tài tử một cách sáng tạo và thông minh. Nếu không được trời phú cho tố chất ấy, thì tốt nhất học sinh phải cần cù để bù lại!
Theo lời khuyên của những bậc “tiền bối” trong làng toán học thì thí sinh hãy học cách “yêu” trước khi hiểu môn Toán. Tình yêu này được khởi đầu hết sức giản đơn là chỉ từ những phép tính thông dụng mà ai cũng bắt gặp trong đời sống hàng ngày. Và sau đó mới bàn đến những phương pháp khoa học trong học ôn môn Toán.
Học theo mô hình 1:4
Học sinh không thể học giỏi môn Toán nếu nghe giảng trên lớp xong rồi để đó. Lý thuyết môn Toán thường khá trừu tượng, nếu không giải bài tập ngay thì khó mà nắm được lý thuyết. Nhưng, cũng riêng đối với môn Toán, nhiều học sinh với khả năng đặc biệt thông minh thậm chí có thể giải bài tập theo cách riêng của mình mà không cần học lý thuyết. Tuy nhiên, số học sinh kiểu như vậy thường chỉ rất ít.
Vì thế, cách học hiệu quả và an toàn nhất vẫn là mô hình 1:4; tức là đối với mỗi phần lý thuyết cần phải giải ít nhất 4 lần bài tập. Hai bài tập đầu giải theo kiểu áp dụng bê nguyên xi phần lý thuyết, hai bài tập sau nâng cao mức độ khó lên.
Đối với môn Toán, người ta chỉ nhớ được những gì mình đã hiểu, lý thuyết môn Toán với những người học vẹt sẽ chỉ như một mớ hỗn độn và đầy rắc rối. Học Toán không cần phải nhớ quá nhiều như những môn khác nhưng không được bỏ qua bất kỳ một chi tiết nào, nếu không nó sẽ đưa người học trượt dài trong nhầm lẫn.
Mơ hồ – kẻ thù của môn Toán
Khi bắt tay vào giải một bài toán, học sinh không nên lục lọi trong trí nhớ xem trong quá trình học, bài này đã được giải như thế nào bởi dễ nhầm lẫn. Thay vì dùng thời gian để lục lọi trí nhớ, học sinh cần phải suy nghĩ phân tích để tìm ra phương pháp giải quyết bài toán đó.
Sau khi đã tìm ra được phương pháp giải, thí sinh lại phải tiếp tục tỉ mẩn trong từng bước nhỏ nhất và tập trung tính toán. Trong quá trình làm bài, dù chỉ sơ suất một đôi chỗ, bỏ qua một số bước, thiếu điều kiện, làm không chặt chẽ… đều bị mất điểm, thậm chí dẫn đến việc đưa ra đáp số sai. Toán học đòi hỏi phải chặt chẽ ở mức độ cao nhất là vậy.
Bền bỉ và kiên nhẫn
Đối với Toán học, không có trang sách nào là thừa. Từng trang, từng dòng đều phải hiểu. Những câu hỏi tưởng như rất buồn cười như Tại sao có dấu bằng? Tại sao có dấu lớn hơn? Tại sao có dấu nhỏ hơn? Tại sao có dấu suy ra và tại sao có dấu tương đương?… lại chính là những câu hỏi củng cố tư duy của người học một cách hiệu quả nhất. Môn Toán đòi hỏi phải kiên nhẫn và bền bỉ ngay từ những bài tập đơn giản nhất, những kiến thức cơ bản nhất. Vì chính những kiến thức cơ bản mới giúp học sinh hiểu được những kiến thức nâng cao sau này.
Trong môn Toán, một vấn đề phức tạp là tổ hợp của nhiều vấn đề đơn giản, một bài toán khó là sự nối kết của nhiều bài toán đơn giản. Mọi học sinh nếu nắm vững được những vấn đề căn bản thì có thể giải quyết được rất nhiều bài toán khó. Với những học sinh thông minh, các em có thể giải được bài toán khó đó trong vòng 5 phút thì những học sinh khác, nếu kiên nhẫn và bền bỉ, các em vẫn có thể giải được bài toán khó này dù thời gian lâu hơn.
Thời gian học môn Toán: Càng nhiều càng ít
Nếu không dành thời gian cho môn Toán thì không bao giờ học sinh hiểu được sâu sắc môn học này. Các công thức trong môn Toán không chỉ được học một cách thông thường mà học sinh phải biết dùng thời gian để “thổi hồn” vào các công thức đó thì mới hòng mong sử dụng được chúng.
Thời gian dành cho môn Toán nhiều còn giúp học sinh rèn được thói quen trong quá trình giải toán, nếu như quên một công thức toán học nào đó, học sinh sẽ chủ động tự mình tìm lại công thức ấy chứ không vội vàng mở ngay sách giáo khoa ra để xem lại cho xong.
Môn Toán cũng là môn khiến học sinh nản lòng nhanh nhất mà khi đã nản lòng thì không thể nhớ được những gì cần nhớ. Thời gian sẽ giúp cho học sinh “bình tĩnh” trở lại để nghiền ngẫm và để ngấm.
Để không “lẩm cẩm” vì môn Toán
Trong kỳ thi tuyển sinh ĐH năm 2006, nhiều thí sinh đã mắc phải những lỗi sai rất ngớ ngẩn trong môn Toán. Lẩm cẩm có lẽ còn là một trong những đặc tính thuộc về tố chất của những người học quá nhiều toán đến mụ mẫm!
Em Vũ Ngọc Minh, nguyên là học sinh lớp 12 chuyên Toán khối chuyên ĐH Sư phạm Hà Nội – người đã đạt hai Huy chương vàng quốc tế môn Toán những năm 2001, 2002 cho biết: Dù rất say mê nhưng em không bao giờ để mình bị hớp hồn bởi môn Toán. Ngoài Toán, Minh còn rất thích đi xem phim và đọc tiểu thuyết. Em đặc biệt thích cuốn tiểu thuyết “Cuốn theo chiều gió”. Đối với môn Toán, phải biết tự cân bằng, nếu không, nó sẽ cuốn ta đi không thể dừng lại được và lôi theo tất cả những điềm đam mê khác!
Còn đối với một bài thi môn Toán, để khi làm bài không bị rơi vào tình trạng lẩm cẩm, thí sinh cần bình tĩnh và kiên nhẫn. Nhất là đối với một bài toán lạ và khó, cần phân tích để đưa về những bài toán cơ bản và quen thuộc chứ không miên man giải theo cảm tính.
Khi trình bày lời giải, thí sinh phải thể hiện một cách rõ ràng, mạch lạc, từng bước một. Bài toán nào thì cũng phải qua trình tự các bước giải chắc chắn thì mới đến được đáp số đúng.
Theo Học Mai
