Hai chị em song sinh đều bị khiếm thị, nhưng Nguyễn Thị Thanh Mai, 28 tuổi, ở Gia Vân, thị xã Sơn Tây (Hà Tây) may mắn sống sót. Bằng nghị lực phi thường, Mai đã tốt nghiệp thạc sỹ văn chương Mỹ tại Đại học Arizona, Mỹ.
Bố mẹ Mai đều từng tham gia phục vụ chiến đấu trong những năm tháng ác liệt nhất tại đường 9 Nam Lào (Quảng Trị). Năm 1974, họ cưới nhau và đến năm 1978 Mai ra đời. Nhưng đó là thời điểm tội ác của chiến tranh để lại hằn lên rõ rệt và đau đớn nhất trên đứa con của họ.
Bản lĩnh của một người lính giúp ông Nguyễn Văn Phúc, bố Mai, cố gắng gượng nỗi đau đưa Mai đi chạy chữa khắp nơi. Năm 1980, ông đưa con xuống Bệnh viện Mắt Trung ương tìm gặp Giáo sư Nguyễn Trọng Nhân để ghép võng mạc. Vị giáo sư khả kính buồn bã lắc đầu trước một ca bệnh quá khó.
Năm 1990, ông Phúc đưa Mai đến Trường Nguyễn Đình Chiểu xin học chữ nổi. Năng khiếu ngoại ngữ của Mai sớm được bộc lộ rõ ràng dưới sự giúp đỡ của cô giáo Nguyễn Thị Loan. Năm 1996, quận Hai Bà Trưng tổ chức cuộc thi Olympic tiếng Anh lớp 6, Mai tham gia và giành giải nhất. Tiếp tục thi lên thành phố, cô giành giải nhì thi viết, giải nhất thi nói.
Bà John Woodward, một người Mỹ, thành viên Ban giám khảo, đã rất kinh ngạc trước năng lực của Mai. Bà nhận dạy thêm ngoại ngữ, tin học cho em vào những lúc rỗi rãi tại Nhà Văn hoá quận Hai Bà Trưng.
Mấy tháng sau đó, Mai sang Mỹ học tại trường cho người khiếm thị ở Philadelphia do sự giúp đỡ của bà. Sau đó, bà John giúp cô chuyển đến học tại một trường tư dành cho học sinh khiếm thị ở Washington.
Học được một năm thì khó khăn ập đến. Ông hiệu trưởng nói với bà John và Mai rằng ở đây chỉ những người khiếm thị mang quốc tịch Mỹ mới được học miễn phí hoàn toàn. Còn tất cả đều phải đóng khoảng 30.000USD mỗi năm.
Vị hiệu trưởng đầy lòng trắc ẩn ấy đã thuật lại câu chuyện cảm động về một người phụ nữ nghèo quyết tâm giúp cô bé khiếm thị người Việt Nam sang Mỹ học với phóng viên của tờ báo Olympian Newspaper. Bài báo gây xúc động cho nhiều người.
Một người phụ nữ giàu có đến tận trường tặng Mai 1.000USD và hứa sẽ chu cấp, tài trợ toàn bộ tiền học cho cô thực hiện những ước mơ của mình.
Dạy cho người cùng cảnh ngộ
Tốt nghiệp phổ thông, Mai đã đỗ vào ĐH Philadelphia. Nhưng, để trở thành một sinh viên xuất sắc không hề đơn giản khi mà sách chữ nổi cho người khiếm thị hầu như chưa có. Mai phải học sách như học sinh bình thường, cảm thụ văn chương qua giọng đọc của các bạn cùng lớp và các tình nguyện viên.
Các tác phẩm văn chương, bài nghiên cứu, phê bình văn học được thâu vào băng để Mai có thể tự học ở nhà. Mỗi lần lên lớp, trong khi bạn bè ghi ghi chép chép thì ở góc bàn đầu cô gái khiếm thị Việt Nam lặng lẽ thu lời giảng vào băng.
Đêm đêm, cô lại hì hục bật những cuốn băng thu toàn bộ bài giảng, truyện ngắn… dài 5 – 6 tiếng, chép ra chữ nổi và lưu vào máy tính cho dễ học. Có những đêm cô thức trắng đánh vật với bài tập.
Mỗi lần trả bài cho cô giáo, Mai phải thức đến sáng để gõ bài, “chuyển ngữ” từ chữ nổi ra chữ thông thường. Và hằng đêm trong căn phòng nhỏ ở khu nội trú, những tác phẩm văn học kinh điển của thế giới vẫn được cảm nhận hết sức tinh tế qua tâm hồn của một cô gái khiếm thị Việt Nam.
Trong lễ phát bằng tốt nghiệp thạc sĩ văn chương Mỹ tại ĐH Arizona, cả khán phòng đã vỗ tay không ngớt khi nghe cô gái khiếm thị người Việt Nam phát biểu. Mai mong muốn sau hai năm dạy ở Mỹ về sẽ tìm được một nơi làm việc ở Việt Nam để đem những điều mình học truyền thụ cho những người cùng cảnh ngộ.
(Theo Công An Nhân Dân)
