Bí mật đồng tiền của người cha: Làm ra tiền – phần 1

THU NHẬP ĐẾN TỪ ĐÂU?

Tiền đến từ đâu? Câu hỏi nghe có vẻ ngớ ngẩn, nhưng bạn sẽ vô cùng ngạc nhiên khi biết số người có thể biết được câu trả lời chính xác. Thông thường khi trưởng thành chúng ta không có cơ hội để nghĩ thấu đáo về tiền bạc. Khi chúng ta chào đời, mọi nhu cầu của chúng ta được cha mẹ chăm lo đầy đủ. Như thể bởi một phép lạ nào đó, thức ăn có sẵn trên bàn và chúng ta có nào là quần áo, nước uống và điện… Điện thoại hoạt động khi chúng ta nhấc ống nghe lên. Khi còn nhỏ chúng ta không kết nối được mối liên hệ giữa việc cha mẹ đi làm từ sáng sớm và về nhà lúc chiều tối với những thứ quần áo, thức ăn và mọi thứ mà gia đình cần.

Khi lớn lên, chúng ta nhận ra rằng những thứ này xuất hiện không phải do phép lạ. Chúng đã được mua bằng tiền. Bằng cách này hay cách khác tiền đã đi vào bức tranh, nhưng chúng ta không nhìn thấy cách những điều này xảy ra. Tất cả không phải là tiền lương.

NHỮNG LOẠI THU NHẬP

Thật sự có ba cách để làm ra tiền. Đi tìm một công việc làm là một cách trực tiếp và dễ thấy nhất, vì vậy nó là cách con người nghĩ đến trước tiên. Nhưng còn có hai cách làm ra tiền khác thật sự hiệu quả hơn nhiều.

Ba loại thu nhập cơ bản là:

– Thu nhập kiếm được.
Thu nhập kiếm được là số tiền mà bạn có được từ làm việc. Khi bạn có một công việc, bạn được trả lương – thường bạn sẽ nhận mỗi tuần hay mỗi hai tuần. Khi cha ruột tôi bảo “đi tìm một công việc tốt” ông muốn nói đến làm việc vì nguồn thu nhập kiếm được.

– Thu nhập thụ động: Nguồn thu nhập kiếm được ngay cả khi bạn không cần phải làm động tay động chân gì cả. Tiền mà Mike và tôi kiếm được từ việc cho thuê truyện tranh là thụ động. Tiền từ kinh doanh bất động sản cũng là thu nhập thụ động. Đây là cách tôi làm ra tiền trong những năm qua, và nó là một cách cực kì tốt đẹp. Tôi mua những căn hộ chung cư rồi đem cho thuê, những người thuê này trả tiền cho tôi hàng tháng.

Thu nhập thụ động cũng đến từ những doanh nghiệp mà bạn lập ra cho người khác điều hành hàng ngày. Phòng cho thuê truyện tranh của Mike và tôi hoạt động theo cách này.

Thu nhập thụ động cũng có thể đến từ tiền tác quyền – nguồn thu nhập có được từ việc viết sách, soạn nhạc hay đống quảng cáo trên truyền hình hay radio. Mỗi khi quyển sách được bán, bài hát được hát, mẩu quảng cáo được phát thì những người có liên quan thường nhận được khoản tiền tác quyền. Đôi khi số tiền này chỉ có vài đồng không đáng kể, nhưng “tích tiểu thành đại”.

Người giàu thường rất giỏi tạo ra nguồn thu nhập thụ động. Tiền của họ làm việc cho họ trong khi họ đang làm việc bằng những cách khác – quản lí danh mục vốn đầu tư, lập ra những doanh nghiệp khác, hay chỉ đơn giản là hưởng thụ cuộc sống.

– Thu nhập đầu tư:
Nếu bạn có tiền đầu tư vào những tài sản trên giấy (cổ phần, cổ phiếu, hay quỹ hỗ tương),bạn đang có nguồn thu nhập đầu tư. Thu nhập này hoạt động cùng nguyên tắc với thu nhập thụ động. Tiền của bạn đang làm việc cho bạn ngay cả khi bạn đang ngủ.

Người cha giàu: Hỏi và đáp

THU NHẬP NÀO LÀ TỐT NHẤT?

Người cha giàu thường bảo tôi, “chìa khoá để giàu có chính là khả năng chuyển nguồn thu nhập kiếm được thành nguồn thu nhập thụ động và đầu tư của con”. Ông cũng bảo tôi rằng thu nhập kiếm được chính là nguồn thu nhập bị đánh thuế cao nhất và thu nhập thụ động bị đánh thuế ít nhất. Khi ông bảo chúng tôi điều này, chúng tôi cũng hiểu rõ là nguồn thu nhập tốt nhất là thu nhập làm việc cho chúng ta nhiều nhất và lấy đi chi phí ít nhất: Thu nhập thụ động và đầu tư.

Biết được loại thu nhập tốt nhất có lẽ là điều quan trọng thứ hai chúng ta cần nhớ. Điều quan trọng nhất mà người cha giàu bảo chúng ta cần nhớ là…

ĐIỀU DUY NHẤT BẠN CẦN PHẢI NHỚ LÀ …

Một ngày nọ, khi tôi và Mike ngồi trong căn phòng của người cha giàu, ông bảo chúng tôi rằng nếu chúng tôi muốn giàu có, thật sự chỉ có một thứ duy nhất cần phải nhớ là: “Biết được sự khác nhau giữa tài sản và tiêu sản”, ông nói, “và phải mua tài sản”.

Khi người cha giàu bảo chúng tôi điều này, chúng tôi nghĩ ông đang nói đùa. Chúng tôi đã làm việc cho người cha giàu một thời gian và chờ đợi ông cho biết bí mật để giàu có, và những điều ông vừa nói thì thật ngớ ngẩn vô cùng! “Người giàu mua tài sản”, ông nói tiếp. “Người nghèo và trung lưu mua tiêu sản mà họ cứ nghĩ đó là tài sản”.

“Ý cha muốn nói là tất cả những điều chúng ta cần phải hiểu là: tài sản là gì, sau đó phải đi kiếm nó, và chúng ta sẽ trở nên giàu có phải không ạ?”, tôi hỏi.
Người cha giàu gật đầu. “Đơn giản thế thôi”.
“Nếu chỉ đơn giản như thế, tại sao những người khác không giàu được”, tôi lại hỏi.
Người cha giàu mỉm cười. “Bởi vì người ta không biết sự khác nhau giữa một tài sản và một tiêu sản”.
Người cha giàu phải mất vài phút để giải thích cho chúng tôi sự khác nhau giữa tài sản và tiêu sản.

TÀI SẢN = TIỀN TRONG TÚI BẠN

Định nghĩa đầu tiên của người cha giàu mà chúng tôi không bao giờ quên được đó là, tài sản bỏ tiền vào túi của bạn. Một tài sản có thể tạo ra nguồn thu nhập.

Định nghĩa truyền thống về tài sản là, tài sản là bất cứ thứ gì có giá trị mà bạn sở hữu – và thứ đó có thể chuyển được thành tiền nếu bạn cần. Hãy nhìn khắp căn phòng của bạn thử xem. Có thứ gì đáng giá không? Có lẽ bạn sẽ nhìn thấy được nhiều thứ hơn mình nghĩ .. . máy vi tính, TV, điện thoại di động? Bộ sưu tập búp bê Barbie?…

Một cách máy móc, tài sản cũng bao gồm số dư trong những tài khoản mang tên bạn ở ngân hàng, hay giá trị hiện hành của cổ phiếu hay cổ phần bạn đã mua hay bạn được tặng. Và, dĩ nhiên, tiền mặt trong bóp của bạn nữa chứ. Tiền mặt này có thể do cha mẹ trợ cấp hàng tháng, do đi làm hay ai đó tặng bạn.

Nhưng đây là cái bẫy: trong khi bạn có thể xem mọi thứ có giá trị trong phòng của bạn là “tài sản” (bởi vì bạn có thể đem những thứ nay đổi lấy được bộn tiền), nó thật sự không phải là tài sản cho đến khi được bán đi. Tại sao vậy? Bởi vì lúc đó nó không đem tiền bỏ vào túi bạn. (và rồi khi nó được đem bán thì nó không còn là tài sản nữa, bởi vì nó không còn thuộc về bạn!). Điều này cũng tương tự như tiền trong bóp của bạn: Nằm trong bóp của bạn, tiền mặt không tự sản sinh ra tiền được, không bỏ thêm tiền vào túi của bạn được. Điều này như thể thành giấc mơ thành hiện thực?
Ở một phương diện nào đó, điều này không chỉ là giấc mơ. Có nhiều chỗ khác ngoài bóp của bạn mà tiền mặt có thể “tái sản xuất” – khi nó được đầu tư vào những tài sản mang lại cho bạn cho bạn nguồn thu nhập thụ động và thu nhập đầu tư. Bất cứ thứ gì bạn sở hữu mà đem lại cho bạn nguồn thu nhập thụ động hay thu nhập đầu tư đều tên gọi là tài sản.

TIÊU SẢN = TIỀN RA KHỎI TÚI BẠN

Tiêu sản đối nghịch với tài sản. Tiêu sản lôi tiền ra khỏi túi của bạn. Thật vậy, rất nhiều thứ được đề cập ở trên – TV, hay máy vi tính trong phòng của bạn theo suy nghĩ từ trước tới giờ là những “tài sản” – ngay bây giờ chúng thật sự là tiêu sản, bởi vì chúng lôi tiền ra khỏi túi bạn khi bạn mua chúng. Và còn nhiều thứ khác nữa, khi quy ra tiền mặt, sẽ cho bạn một số tiền ít hơn số tiền bạn bỏ ra để mua chúng.

Tiêu sản cũng bao gồm những thứ bạn đang mắc nợ. Néu bạn mượn tiền của một người bạn, hay của anh chị bạn, thì khoản nợ đó là tiêu sản. Nếu cha mẹ bạn đem ngôi nhà đi thế chấp để vay tiền ngân hàng và phải trả lãi lẫn lời thì đó cũng là tiêu sản. Nếu bạn dùng thẻ tín dụng để chi trả cho những thứ bạn mua, bạn tạo ra khoản nợ và đó cũng là tiêu sản. Và dĩ nhiên, những khoản thuế mà bạn phải nộp cũng không khác gì hơn là tiêu sản.

(còn tiếp)

(Trích: Chương 5: Bí mật đồng tiền của người cha: Làm ra tiền, sách Dạy con làm giàu, tập IX – Những bí mật về tiền bạc – Điều mà bạn không học ở nhà trường!, Tác giả: Robert T.Kyyosaki & Sharon L.Lechter, NXB. Tuổi Trẻ)

Cùng chuyên mục