Cô bạn tôi tên N, du học sinh đang ở London, nước Anh, gọi ‘cầu cứu’ khẩn cấp trên skype. Cô bạn N muốn nhờ tôi tìm hộ người viết một bài tiểu luận bằng tiếng Anh trình độ đại học giúp em trai của N. – Và những du học sinh có nhu cầu như N. không phải là ít!
Yêu cầu của ‘nhà’ tuyển dụng!
Yêu cầu mà N. đưa ra để tìm người giúp khá đơn giản. Thứ nhất là trình độ tiếng Anh khá vì sẽ phải viết luận bằng tiếng Anh, ưu tiên những người đã từng học nước ngoài hoặc học ở các trường đại học quốc tế bởi như thế họ sẽ quen hơn với cách thức viết luận, cách trích dẫn tài liệu tham khảo…
N. không quan tâm nhiều đến trình độ của người thuê, cô đưa ra đầu đề cho bài luận – về kinh tế. Cô cũng cho hay vì là bài luận đầu kì nên đơn vị học phần (credit) cũng không nhiều, đã vậy lại là bài của sinh viên đại học nên không khó bằng bài của sinh viên cao học. N. chỉ cung cấp thông tin đến thế. N. nói với tôi rằng: “Thực ra thì chỉ cần người viết có trình độ là họ viết được hết, đặc biệt là các bài về xã hội. Vì phân tích không cần quá đi sâu nên chỉ cần ngồi bịa và dựa trên kinh nghiệm cá nhân là chính. Viết đủ số lượng từ, có nhiều nhiều trích dẫn mang tính khoa học một chút, làm sao đủ điểm pass là được rồi. Chẳng cần nhiều đâu mà!”
Quan trọng hơn cả là người viết phải hoàn thành bài viết trước deadline là mười ngày sau đó. Giá cả thỏa thuận giao động từ 1,2 triệu tới 1,5 triệu – tương đương với 50 bảng Anh (80 đô-la Mỹ). Thực ra thì trước đây chính N. cũng đã từng có một người khác viết hộ bài tiểu luận. Người này là sinh viên đang học tại trường đại học RMIT ở Hà Nội nhưng đợt này lại trùng với kì thi cử nên N. đành phải cầu viện tới các mối quan hệ của tôi.
Nhu cầu xuất phát từ đâu?
Tôi đem câu chuyện về dịch vụ viết thuê tiểu luận trao đổi với các du học sinh từ Anh hiện đang ở Hà Nội: có người về hẳn, có người về Hà Nội chơi thì không một ai là bất ngờ, thậm chí có người còn đã từng viết thuê tiểu luận để kiếm tiền. Hoàng, một du học sinh ngành tài chính ở Nottingham vừa trở về Việt Nam, cho biết: “Mấy tháng trước mình viết một bài luận khoảng 3000 chữ cho sinh viên cao học lấy khoảng 70 bảng Anh (113 đô-la Mỹ). Dễ như chơi! Mình mất khoảng 1 tuần cặm cụi viết, có khi có tiền làm động lực nên còn chăm hơn cả viết bài cho chính bản thân mình! Tất cả mọi trao đổi đều qua email hết. Hồi đấy mình viết cho một sinh viên ở London, là bạn cùng nhà của bạn mình. Toàn quen nhau lằng nhằng như thế ấy mà. Viết luận văn thì còn được nhiều tiền nữa.”
N. tâm sự: “Thực ra thì du học sinh Việt thường hay thuê người Việt viết, bất đắc dĩ lắm mới thuê sinh viên Tàu hoặc các nước Châu Á khác. Đã thuê thì cố gắng thuê người mà mình biết để cho chắc chắn về chất lượng của bài viết. Ai cũng để bài viết đến gần đến sát thời hạn nộp nên phải vắt chân lên cổ. Tâm lý sinh viên mà: đầu kì thì thấy cái hạn nộp bài xa lắm, còn nhiều thời gian lắm nhưng đến lúc cuối thì bươn ra. Mà mỗi lần cuối kì phải nộp liền vài cái tiểu luận, làm sao mà viết hết được trong một lúc. Nên phải đi thuê thôi!”
Hoàng kể ra một loạt những điểm cần chú ý khi thuê viết luận văn: phải chắc chắn ấy là học sinh không học cùng trường với mình, cũng là du học sinh, là người Việt thì càng tốt vì khi chấm bài, giáo viên có thể nhận ra đâu là văn phong của người nước ngoài và đâu là văn phong của người bản địa; khi thuê viết tiểu luận thì phải đặt thời hạn trước thời điểm nộp bài của mình khoảng 3-5 ngày, đủ để mình có thời gian đọc lại, chỉnh sửa những gì cần thiết trước khi quá muộn.
Như trường hợp của N. ở trên thì bây giờ du học sinh có xu hướng tìm các sinh viên trong nước. Ngoài lý do tài chính thì đây cũng là một cách để tránh tình trạng trùng lặp các bài tiểu luận. N. bảo: “Lúc mình phải nộp bài thì nhiều trường khác ở Anh cũng bắt sinh viên nộp bài, thế nên khó tìm người lắm! Lịch thi ở Việt Nam hơi lệch một chút so với bên này nên tiện hơn. Mà giá của sinh viên bên Anh ngày càng cao, trong khi ở Việt Nam thì giá rẻ hơn nhiều lần. Tìm người trực tiếp yên tâm hơn. Không tìm được ai thì mới tính đến thuê người nước khác nhưng cách này nhiều rủi ro hơn. Mình đâu có mong được điểm cao đâu mà phải lo người ta viết đúng hay sai, tốt dở thế nào. Miễn sao có bài để nộp đúng hẹn là được. Cứ đúng hẹn, làm một cái danh sách tài liệu tham khảo đẹp đẹp dài dài và bài viết đúng số từ quy định, thế là tốt lắm rồi, qua được là xong!”
Thực ra với du học sinh kiếm được 70 bảng là một số tiền kha khá. Thế nhưng số tiền ấy thật chẳng đáng là bao nếu đem so sánh với một ngày công rửa bát ở một nhà hàng Việt Nam trên London là 25 bảng Anh (40 đô-la Mỹ) cho 6-7 giờ đồng hồ (người rửa bát hay làm bồi bàn ở các nhà hàng thường nhận lương bằng tiền mặt để tránh thuế cho cửa hàng).
Hồi xưa các cụ có câu ‘Nhất quỷ nhì ma thứ ba học trò’ nhằm nói lên những trò tinh nghịch, ‘rắn mắt’, trong đó có thể có những mánh khóe mà học trò có thể nghĩ ra. Ngày nay, những mánh khóe ấy tiếp tục lan sang tận trời Tây. Tiến, một du học sinh từ Anh về, cười nói: “Đi rửa bát ba buổi là có tiền cho một bài luận văn, mà viết luận văn chắc chắn là tốn nhiều thời gian hơn ba ngày. Thế thì phương án lựa chọn là quá rõ rồi. Nhiều người như thế lắm!”
Cuối cùng, nhờ hỏi loanh quanh cô bạn tôi cũng tìm được người viết bài tiểu luận kia.
Và một kì thi nữa lại trôi qua!
Theo: ‘Nghề’ viết tiểu luận thuê của du học sinh tại Anh (Phương Nguyễn/Bay vut)